Het is maar hoe je het bekijkt nietwaar ? Een coachee vertelde me vandaag in enkele woorden wat hij onlangs op vakantie in een managementboek had gelezen. Het coachingthema heeft te maken met hoe ik invloed krijg op anderen zonder autoriteit en het was naar aanleiding daarvan dat hij op zoek is gegaan naar passende management literatuur.
Een boek blijkbaar dat je helpt om een rat te worden met de naam “Hoe word ik een rat ? van Joep Schrijvers. Het helpt je inzichten geven in de politieke spelletjes die worden gespeeld binnen bedrijven en organisaties op elk niveau. Het zou je zelfs op weg zetten om zelf zo een rat te worden.
Ik geef je graag hieronder enkele tips om de “rattigheid” te leren herkennen (bij jezelf of anderen) want blijkbaar herken je een goede rat niet meteen als een rat.
Een boek blijkbaar dat je helpt om een rat te worden met de naam “Hoe word ik een rat ? van Joep Schrijvers. Het helpt je inzichten geven in de politieke spelletjes die worden gespeeld binnen bedrijven en organisaties op elk niveau. Het zou je zelfs op weg zetten om zelf zo een rat te worden.
Ik geef je graag hieronder enkele tips om de “rattigheid” te leren herkennen (bij jezelf of anderen) want blijkbaar herken je een goede rat niet meteen als een rat.
1.TAAL
Taal is belangrijk middel dat als het bewust of strategisch wordt gebruikt een wapen kan worden. Kijk maar eens naar onderstaande tabel (die je ook in het boek vindt) :
Niet alleen kan je dit bekijken vanuit welke taal zet ik in (zijnde zender) en welke positie neem ik daarmee in maar ook welke interpretatie zou de ander (zijnde de ontvanger) hier kunnen aangeven. Je in de huid van de ander kunnen begeven en ervaren hoe de ander naar dezelfde boodschap kijkt en n deze in zijn hoofd herformuleerd of vertaald, is een belangrijke vaardigheid.
2.BEVRAGEN OF ZELFS UITHOREN
Een rat is ook iemand die heel goed de knepen van het vak kent op gebied van bevragen. Hij kan je zelfs zonder dat je het doorhebt de pieren uit je neus halen en hoort je uit zonder argwaan te scheppen en vooral zonder zelf iets prijs te geven. Hoe doen ze dat dan ? Er zijn vele bevraagmethoden maar één van de belangrijkste die je zeker moet kunnen herkennen is : ze nemen je bijvoegelijke naamwoorden over en gooien die gewoon terug (als een visje).
Bijvoorbeeld Hij zegt : Ik heb een moeilijk dossier lopen. Ga da niet vragen Welk dossier ? Wat gaat goed ? Wat niet ? alhoewel dat dit uitstekende doorvraagtechnieken zijn en meeste deze vragen inderdaad zullen stellen. Neen, om te leren bevragen (of zelfs uithoren als een rat) neem je gewoon het woord ‘moeilijk’ over en herhaal je dat in een vraag : Moeilijk ? Ik garandeer je dat je gesprekspartner je veel meer informatie en vooral van een hogere kwaliteit zal geven (i.e. de informatie die achter het woord moeilijk verschuild ligt).
Een goede rat is een woordkunstenaar vertelt Joep ons in zijn boek. Hij zegt dat de kunst niet is om leugens te vertellen of verzinsels. De kunst is om met zoveel mogelijk woorden zo weinig mogelijk over wat je bezighoudt te vertellen. En gekunstelde rat beheerst de volgende technieken dan ook perfect :
-Hij verandert van onderwerp als het hem te lastig wordt.
-Hij hoort jou uit en gaat mateloos liggen filosoferen en doorgaan op één van jouw thema’s.
-Hij doet zich dommer voor dan hij is. Hij veinst dat hij er geen kennis over heeft om tijd te winnen, sympathie misschien ook. Joep merkt hier zelfs terecht op dat als het over toekomstige zaken gaat, iedereen even dom is.
-Hij weigert beloftes te doen zodat hij geen lasten op zichzelf laadt. Hij vermijdt van te worden vastgepind op wat hij ooit heeft beloofd. Als het niet lukt, toont hij begrip voor het verzoek van de ander, maar zegt dat hij meer tijd nodig heeft, hoeveel tijd dat weet hij nog niet. Duiken is de boodschap hier.
-Hij weet een grapje te maken ten gepaste tijd om de hele stemming in zijn voordeel te doen veranderen.
-Hij vertelt geen details over zijn bedoelingen, zijn doelen, zijn aanpak, maar beschrijft eerder het proces in zijn algemeenheid.
-Hij bedankt mensen die hem een netelige vraag stellen.
-Als iemand doorvraagt dan bevestigt hij de goeie vraag, prijst de vraagsteller en benadrukt dat hij daarvoor in een heel proces zit.
Als ik al deze dingen zou eens op lijstje zie staan, zie ik toch dat veel politici deze trucjes zeer goed kennen.
Bijvoorbeeld Hij zegt : Ik heb een moeilijk dossier lopen. Ga da niet vragen Welk dossier ? Wat gaat goed ? Wat niet ? alhoewel dat dit uitstekende doorvraagtechnieken zijn en meeste deze vragen inderdaad zullen stellen. Neen, om te leren bevragen (of zelfs uithoren als een rat) neem je gewoon het woord ‘moeilijk’ over en herhaal je dat in een vraag : Moeilijk ? Ik garandeer je dat je gesprekspartner je veel meer informatie en vooral van een hogere kwaliteit zal geven (i.e. de informatie die achter het woord moeilijk verschuild ligt).
Een goede rat is een woordkunstenaar vertelt Joep ons in zijn boek. Hij zegt dat de kunst niet is om leugens te vertellen of verzinsels. De kunst is om met zoveel mogelijk woorden zo weinig mogelijk over wat je bezighoudt te vertellen. En gekunstelde rat beheerst de volgende technieken dan ook perfect :
-Hij verandert van onderwerp als het hem te lastig wordt.
-Hij hoort jou uit en gaat mateloos liggen filosoferen en doorgaan op één van jouw thema’s.
-Hij doet zich dommer voor dan hij is. Hij veinst dat hij er geen kennis over heeft om tijd te winnen, sympathie misschien ook. Joep merkt hier zelfs terecht op dat als het over toekomstige zaken gaat, iedereen even dom is.
-Hij weigert beloftes te doen zodat hij geen lasten op zichzelf laadt. Hij vermijdt van te worden vastgepind op wat hij ooit heeft beloofd. Als het niet lukt, toont hij begrip voor het verzoek van de ander, maar zegt dat hij meer tijd nodig heeft, hoeveel tijd dat weet hij nog niet. Duiken is de boodschap hier.
-Hij weet een grapje te maken ten gepaste tijd om de hele stemming in zijn voordeel te doen veranderen.
-Hij vertelt geen details over zijn bedoelingen, zijn doelen, zijn aanpak, maar beschrijft eerder het proces in zijn algemeenheid.
-Hij bedankt mensen die hem een netelige vraag stellen.
-Als iemand doorvraagt dan bevestigt hij de goeie vraag, prijst de vraagsteller en benadrukt dat hij daarvoor in een heel proces zit.
Als ik al deze dingen zou eens op lijstje zie staan, zie ik toch dat veel politici deze trucjes zeer goed kennen.
3. ONVOORSPELBAARHEID
Eén van de moeilijkste zaken om mee om te gaan in het samenwerken met anderen is de onvoorspelbaarheid van de ander. Hoe groter je onvoorspelbaarheidsfactor, hoe hoger het wantrouwen, hoe hoger de achterdocht, hoe groter je rattigheidsfactor en hoe meer de anderen moeilijk kunnen anticiperen wat je denkt, voelt, of wat je volgende zet zal zijn. Hoe minder iemand deelt, blootgeeft, spontaan verteld, zich toont zoals hij is met zijn gebreken en sterkten, hoe geslotener, hoe afstandelijker, hoe oppervlakkiger en zoals Joep het zou omschrijven hoe rattiger die persoon dreigt te worden. En jij? Laat jij het achterste van je tong zien ?
"Weten wat je wel en niet moet zeggen in de omgang met anderen, hieruit blijkt uw gehalte als mens. Geen menselijke activiteit vergt meer behoedzaamheid, omdat zij de meeste alledaagse is. Van u woorden hangt af of u mislukt of slaagt” wijsheid van Graciàn, een biechtvaarder aan het Spaanse hof.
4. DENK IN “WHAT IF”
Een rat is ook supergetraind in het “what if” denken of anders gezegd het vooruitdenken. Joep vertelt dat een rat minstens drie stappen vooruit denkt in het leven. Of het er nu inderdaad zoveel zijn laat ik in het midden.Wat ik zelf wel herken is de vaardigheid om eerder strategisch, toekomstgericht, pro-actief je te positioneren dan eerder operationeel, day-to-day, ondergaand of reactief.
Ik merk dagelijks in mijn coaching praktijk dat mensen zich vastzetten en dat dit soms komt vanuit een angst waardoor ze in een soort van “vijsbank” terechtkomen waar ze passief in blijven zitten tot de pijn niet meer te houden is en ze zich overgeven aan de situatie (ondergaan) of vluchten (als ze nog kunnen tenminste). Kap met die angst, kappen daarmee. Door je in je hoofd ontzettend druk te maken over de negatieve gevolgen, straal je angst uit en je gedrag is erop gericht dus je verkrampt. Laat dat los ! Zeg tegen jezelf : Wat kan me gebeuren ? En dan ? Dus ? Is dat écht zo erg ? of zoals ze in het Engels zo mooi zeggen : SO WHAT ?
Of zoals de Franse president Mitterand indertijd op een netelige vraag van een Franse journalist (of Mevr. X met wie hij “betrapt” was zijn “maitresse” was) zei “Et alors !”. Resultaat de Franse journalist was sprakeloos en stond met een mond vol tanden. Mitterand has losgelaten, was niet in de duimvijs terechtgekomen en was zeker niet bang voor de reactie van het volk, voor zijn imago of voor zijn reputatie.
Aanvaard het en je zult zien hoeveel sterker je staat, hoeveel meer macht je krijgt, hoeveel meer kracht je zal uitstralen.
Ik merk dagelijks in mijn coaching praktijk dat mensen zich vastzetten en dat dit soms komt vanuit een angst waardoor ze in een soort van “vijsbank” terechtkomen waar ze passief in blijven zitten tot de pijn niet meer te houden is en ze zich overgeven aan de situatie (ondergaan) of vluchten (als ze nog kunnen tenminste). Kap met die angst, kappen daarmee. Door je in je hoofd ontzettend druk te maken over de negatieve gevolgen, straal je angst uit en je gedrag is erop gericht dus je verkrampt. Laat dat los ! Zeg tegen jezelf : Wat kan me gebeuren ? En dan ? Dus ? Is dat écht zo erg ? of zoals ze in het Engels zo mooi zeggen : SO WHAT ?
Of zoals de Franse president Mitterand indertijd op een netelige vraag van een Franse journalist (of Mevr. X met wie hij “betrapt” was zijn “maitresse” was) zei “Et alors !”. Resultaat de Franse journalist was sprakeloos en stond met een mond vol tanden. Mitterand has losgelaten, was niet in de duimvijs terechtgekomen en was zeker niet bang voor de reactie van het volk, voor zijn imago of voor zijn reputatie.
Aanvaard het en je zult zien hoeveel sterker je staat, hoeveel meer macht je krijgt, hoeveel meer kracht je zal uitstralen.
Wie zich laat leiden door zijn angst te verliezen, staat bij voorbaat op verlies !