
Motivatie is de wil iets te doen. Hetgeen beïnvloed wordt door de mate waarin bepaald gedrag de behoeften van een individu kan bevredigen.
Een behoefte is een "dwang", een "dwangmatlgheid" die inherent is aan de mens en die in de mens zelf verankerd ligt. Je kunt stellen dat een individu constant bezlg is allerlei behoeften te bevredigen :
-Biologische: honger, dorst of fysiek ongemak.
-Psychologische: behoefte aan erkenning, achting of erbij horen.
De meeste behoeften zijn niet sterk genoeg om iemand tot handelen te motiveren. Een behoefte wordt pas een motief wanneer de intensiteit sterk genoeg is. Een motief (of drang) is een behoefte die zo sterk geworden is dat het individu actief naar bevrediging streeft. Alle behoeftepatronen zijn constant in de mens aanwezig, meestal in "slapende toestand"; ze zijn er wel, we zijn ons hiervan echter niet bewust. Hierdoor kunnen ze niet "gecreeerd worden"; men kan ze enkel opwekken,en dan bevredigen.
Vermijd wat sommige organisaties te vaak doen : jJaarlijks een teambuilding organiseren vanuit de intentie "dat werkt motiverend". Voor sommige wel maar voor anderen juist frustrerend. "Ik zie mijn collega's en leidinggevende al een hele dag en nu moet ik daar bovenop nog eens samen gaan koken. Ik denk het niet. Ik ben ziek !" denken ze dan.
Maslow heeft ons bewuster gemaakt voor de verschillende drijfveren. Ook al was zijn theorie moeilijk te toetsen of valideren, wordt ze vandaag nog altijd gebruikt en zelfs uitgebreid (8 categoriën zelfs ondertussen).
- Organische of lichamelijke behoeften, deze fysiologische behoeften houden verband met de staat van het organisme en het lichamelijk evenwicht. Hieronder vallen onder meer behoefte aan slaap, voedsel, drinken en het uitscheiden van ontlasting. Maslow classificeert hieronder ook seks en andere lichamelijke zaken zoals sport en comfort.
- Behoefte aan veiligheid en zekerheid, het individu gaat beveiliging zoeken in een georganiseerde kleine of grote groep. Dit kan bijvoorbeeld de buurt, het gezin of het bedrijf zijn. Typische voorbeelden zijn: huisvesting, werk en relaties. Er wordt gepoogd dit op te vangen door een uitgebreid stelsel van sociale zekerheid.
- Behoefte aan saamhorigheid, behoefte aan vriendschap, liefde en positief-sociale relaties.
- Behoefte aan waardering, erkenning en zelfrespect, die de competentie en het aanzien in groepsverband verhogen; het belang hechten aan de status in sociaal verband.
- Behoefte aan zelfverwerkelijking of zelfactualisatie, is de behoefte om zijn persoonlijkheid en zijn mentale groeimogelijkheden te ontwikkelen en te valoriseren. Hesociale milieu is niet weg te cijferen als steunende basis van deze actualisatietendens.
- Behoefte aan zelftranscendentie. In de latere fasen van zijn leven nuanceert hij zijn visie op zelfactualisering en legt hij de nadruk op zelftranscendentie.
In later onderzoek kwam Maslow tot de conclusie dat elke mens gekneld zit tussen de fundamentele behoeften van het behoud en de groeibehoefte naar nieuwe ervaring. Wil men kunnen groeien, dan moet men de aantrekkelijkheid van de 'veilige situatie' verkleinen en het gevaar van de 'groei' vergroten. Met deze 'veilige situatie' doelde Maslow op de veiligheid van de originele situatie. Op het moment dat de mens berust in zijn gewoontes, wil hij deze veranderen en nieuwe ervaringen opdoen en doorbreekt hij deze 'veilige situatie'.
Maslow stelde dat elk levend wezen dezelfde behoeftes nastreeft. Wanneer aan een behoefte voldaan is, schuift het individu op naar een volgend niveau. Wanneer een trap ontbreekt of wegvalt zal het individu opnieuw aan deze behoefte moeten voldoen alvorens verder te kunnen stijgen. Het is niet mogelijk om bepaalde niveaus over te slaan.
Voorbeeld: Iemand die door een museum loopt (zoeken naar schoonheid) en honger krijgt(fysiologische behoefte), zal proberen iets te eten voordat hij verder kan gaan met het zoeken naar meer schoonheid. Na het eten schuift de persoon terug naar het zesde niveau omdat aan alle tussenliggende niveaus nog steeds voldaan is. Krijgt hij echter intussen bericht dat zijn huis afgebrand is, zal hij eerst naar die behoefte teruggaan om deze te 'bevredigen'. Alle tussenliggende niveaus kunnen op verschillende momenten doorlopen worden, en deze worden niet per definitie overgeslagen. Zodra deze behoeften zijn bevredigd, laten andere behoeften zich gelden: de sociale.
Bottom Line : Vraag dus beter aan je medewerkers wat ze graag doen in plaats van een teambuilding op te leggen.